ĐẾN VỚI BÀI ĐƯỜNG THI YÊU THÍCH
Nhớ lại ngày Chi hội thơ Đường luật Hải Phòng mở đại hội và đã mời
Chi hội thơ Đường luật Hàn Thuyên ở Hà Nội xuống dự. Sau khi đã “no về thơ, là
ngà về rượu”, chúng tôi được các bạn thơ Hải Phòng mời đi uống café. Khi bạn
Minh Tâm gọi điện thoại báo Tạ Thị Mai đến, tôi liền mượn máy của Minh Tâm và
đọc luôn bài “Tiếng gọi Cồn Vành” của Mai , rồi Mai đã đến (có lẽ một phần
do tò mò muốn biết người xa lạ nào đã yêu thơ mình đến mức thuộc lòng)
Tạ Thị Mai là giáo viên môn Toán của trường Trung học phổ thông
Hải Phòng. Toán học được xem là môn học khô khan. Chúng ta cùng xem “dân Toán”
Tạ Thị Mai có khô khan không, qua bài thơ sau:
TIẾNG GỌI CỒN VÀNH
Em hãy về đây Tiên Cá ơi
Đến nơi nước biếc thắm cây đời
Vui hòa nắng mới, cồn nghiêng ngả
Say quyện trăng tà, sóng lả lơi
Mở túi càn khôn đong vị biển
Mang bầu tâm sự ướp hương trời
Tri âm quên hết sầu nhân thế
Thức với yên bình giữa gió khơi!
Tác giả mở đầu bằng cách mời Tiên Cá – cũng là là mời độc giả, thu
hút độc giả đến với Cồn Vành và đến với bài thơ của mình:
Em hãy về đây Tiên Cá ơi
Đến nơi nước biếc thắm cây đời
Mỗi chúng ta đều vui sướng mỗi khi sắp về với biển – “nơi nước
biếc thắm cây đời”. Đây là cách vào đề khá tự nhiên của Mai.
Hai câu thực được tác giả dùng phép nhân hóa sinh động để thổi hồn
vào các con chữ, viết nên những câu thơ rất đáng yêu:
Vui hòa nắng mới, cồn nghiêng ngả
Say quyện trăng tà, sóng lả lơi
Khi xem các cụm từ “cồn nghiêng ngả” “sóng lả lơi” được viết bởi
một thiếu nữ trẻ đẹp, ít có ai chẳng gợn lên một ít xúc động trong lòng!
Nếu như trước đây, nhà thơ Xuân Diệu đã từng có những hành động
táo bạo: “Ta muốn tắt nắng đi/ Cho màu đừng nhạt mất/ Ta muốn buộc gió lại/ Cho
hương đừng bay đi” (Vội vàng), thì ngày nay Tạ Thị Mai cũng cũng có những hành
động khác thường qua hai câu luận:
Mở túi càn khôn đong vị biển
Mang bầu tâm sự ướp hương trời
Vị biển và bầu tâm sự là những thứ vô hình , được tác giả xem như
những vật dụng thường ngày có thể đong được và gói được. Được hưởng vị biển mặn
mòi của Cồn Vành sẽ thoải mái biết dường nào! Tình yêu thiên nhiên đã được tác
giả đẩy đến tột cùng: vị biển cần được đong giữ lại trong những ngày xa biển!
Chúng ta đều biết rằng trong một bài Đường thi, hai câu luận có
sức nặng rất lớn – là hồn cốt của cả bài thơ. Tác giả đã ẩn ý muốn nhắn nhủ
rằng : tình yêu thiên nhiên là cội nguồn của tình yêu quê hương tổ quốc!
Bằng hai câu kết, tác giả trở về với thực tại của hồn mình:
Tri âm quên hết sầu nhân thế
Thức với yên bình giữa gió khơi!
Về với biển là về nơi có thể quên hết mọi ưu tư đời thường - đã
đành, lại còn có thể quên được cả nỗi “sầu nhân thế”, để sống “yên bình giữa
gió khơi”.
Bài thơ có nghệ thuật rất tốt: Bố cục chặt, đối rất chuẩn, năm âm
vận của bài thơ được tác giả tinh tế đặt xen kẽ giữa các âm trầm không và các
âm trầm bình: ơi, đời,lơi,trời,khơi - đã làm cho tứ thơ trở nên du dương hơn.
Cảm ơn tác giả Tạ Thị Mai đã cho độc giả xa gần được thưởng lãm
một bài thơ hay!
Xuân Lộc –Nguyên giảng viên Toán Trường ĐH Thủy
Lợi,HN