CỰ
NGAO ĐỚI SƠN
Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585)
tên húy là Nguyễn Văn Đạt hiệu Bạch Vân cư sĩ. Cụ là một trong những nhân vật
có ảnh hưởng nhất đến lịch sử và văn hóa Việt Nam. Ngoài tài văn thơ và tư cách
đạo đức sáng ngời của một nhà giáo, Cụ còn được người đời sau suy tôn bởi tài
tiên tri cùng tư duy vượt thời đại.
Tài tiên tri của Cụ được lưu
truyền qua nhiều câu sấm ký gọi là “Sấm Trạng Trình”. Cụ là người đầu tiên
trong lịch sử nhắc đến Quốc hiệu Việt Nam một cách có ý thức. Cụ để lại cho đời
một di sản văn hóa đồ sộ, ngàn bài thơ văn với những giá trị nhân đạo, giàu
chất triết lý, đầy tình yêu nước và là kho tàng Minh triết cho muôn đời sau.
Với con mắt chiến lược nhìn thấy
đại cục thiên hạ ngàn năm. Trạng Trình đã khuyên con cháu chúng ta phải nắm giữ
được biển Đông thì đất nước Việt Nam mới có thái bình, thịnh trị muôn đời.
Vạn lý
Đông minh quy bả ác
Ức niên
Nam cực điện long bình
Đó là lời dự báo thiên tài, lời
dạy truyền đời cách 500 trăm năm của Cụ Nguyễn Bỉnh Nghiêm. Hai câu thơ trên
trích bài “Cự Ngao Đới Sơn” (Rùa Lớn Đội Núi) trong Bạch Vân Am Thi Tập. Ý
nghĩa đoạn thơ trên là:
Vạn dặm
Biển Đông nắm trong bàn tay,
Ức năm cõi
Nam vững chắc trị bình.
2 câu thơ đã nói lên rất chính
xác tình hình của Việt Nam. Việc gìn giữ lãnh hải của nước ta đặt ra cho dân tộc thử
thách phải bảo vệ chủ quyền thiêng liêng.
Theo lời của Cụ cách duy nhất để
nước Nam mãi thái bình, thịnh trị chỉ có một. Đó là phải bảo vệ cho bằng được
biển Đông.
Khó có thể tin là cách đây 500
năm, Trạng Trình đã nhìn ra được sự quan trọng của biển Đông đối với vận mệnh
của đất nước. Tầm nhìn của cụ đã vượt thời gian và không gian, lời dạy đó cho
đến nay vẫn đúng đắn và mang đậm tính thời sự.
Nguyên
văn bài thơ:
巨 鰲 戴 山
碧 浸 仙 山 徹 底 清,
巨 鰲 戴 得 玉 壺 生。
到 頭 石 有 補 天 力,
著 腳 潮 無 卷 地 聲。
萬 里 東 溟 歸 把 握,
億 年 南 極 奠 隆 平。
我 今 欲 展 扶 危 力,
挽 卻 關 河 舊 帝 城。
阮 秉 謙
Phiên âm Hán Việt:
Cự Ngao Đới Sơn
Bích tẩm tiên sơn triệt để
thanh,
Cự ngao đới đắc ngọc hồ
sinh.
Đáo đầu thạch hữu bổ thiên
lực,
Trước cước trào vô quyển
địa thanh.
Vạn lý Đông minh quy bả ác,
Ức niên Nam cực điện long
bình.
Ngã kim dục triển phù nguy
lực,
Vãn khước quan hà cựu đế
thành.
Nguyễn
Bỉnh Khiêm
Dịch nghĩa:
CON RÙA LỚN ĐỘI NÚI
Nước biếc ngâm núi tiên trong tận đáy,
Con rùa lớn đội được bầu ngọc mà sinh ra.
Ngoi đầu lên, đá có sức vá trời
Bấm chân xuống, sóng cuồn cuộn không dội tiếng vào đất.
Biển Đông vạn dặm đưa về nắm trong bàn tay,
Muôn năm cõi Nam đặt vững cảnh trị bình.
Ta nay muốn thi thố sức phù nguy,
Lấy lại quan hà, thành xưa của nhà vua.
Bài dịch
1.
Ngọn núi tiên ngâm nước
biếc xanh
Cụ Rùa đội ngọc đã khai
sinh
Đầu ngoi, đá vá trời tăng
lực
Chân bấm, sóng trào đất
nuốt thanh
Vạn dặm biển Đông gìn vững
chắc
Muôn năm nước Việt hưởng
thanh bình.
Muốn đem hết sức ra phù
giúp
Lấy lại giang sơn của chúa
mình.
Phạm
Văn Dương
2.
Dầm trong biển biếc một non
tiên
Rùa lớn đội bầu ngọc tạo
nên
Đầu ngẩng - đá che trời cứng
chắc
Chân di - sóng níu đất bình
yên
Biển Đông vạn dặm ôm tròn
vẹn
Cõi Việt ngàn năm phát vững
bền
Những muốn sức dồn ra giúp
nước
Thu về xã tắc của Nam thiên
Phạm
Thị Thúy Lan
Phạm Đạo
Tác giả giữ bản quyền.
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ TP.HCM ngày 22.7.2014
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet.Net Khi
Trích Đăng Lại.