ĐÔI ĐIỀU CẢM NHẬN VỀ TẬP “THƠ DÂNG BÁC”

     Năm nay, cả nước long trọng tổ chức kỷ niệm 125 ngày sinh Bác Hồ. Để tỏ tấm lòng kính yêu Bác, học tập đạo đức Bác, Hội Thơ Đường luật Việt Nam ấn hành một tập “ Thơ dâng Bác ” gồm có 125 bài của 125 tác giả, thay mặt cho tấm lòng thành kính của hơn 2.000 hội viên, dâng lên Bác kính yêu. Nhân dịp này, mời các bạn đọc bài thơ thú vị của cậu họ Bác Hồ làm năm 1949 khi Bác vừa tròn 60 tuổi,
bài thơ nhớ lại lúc “khai hoa” cậu bé Nguyễn Sinh Cung…
Ngày sinh Bác
Tháng Năm, mười chín, ở Hoàng Trù
Cụ bảng Làng Sen đẻ Bác Hồ
Dì Dũng co ro ôm chủi trện
Cụ An lật đật kéo tua mo
Ông Hàn gắt giọng đòi hoa chóng
Cố Thích xung phong cắt rún cho
Đáo để anh hùng khi mới lọt
Ò oa, ò óa khóc rành to.

     Việc tuyển chọn 125 bài thơ ý nghĩa này là rất khó khăn, vì chỉ trong có 20 ngày, hàng trăm tác giả đã gửi hàng trăm bài thơ về, vượt rất nhiều lần với dung lượng thiết kế ban đầu của tập thơ. Cuối cùng, Ban Tuyển Chọn chúng tôi đã đề ra tiêu chí: Tỉnh nào, chi hội nào cũng có ít nhất một bài được gửi gắm tấm lòng kính yêu Bác vào tập thơ kỷ niệm 125 ngày sinh của Bác. Đến nay, trên tay chúng ta đã có tập “Thơ dâng
Bác”. Ta hãy nghe tâm thơ của một số tác giả đại diện cho các vùng miền trong nước viết về Bác. Ngày 15/10/1945, nơi Bác tiếp đoàn đại diện Pháp, ở đó có treo bức hoành phi do phụ lão tặng “Hoàn ngã sơn hà”, sau khi nghe Bác giảng 4 chữ ấy, họ đành thất vọng ra về. Phái viên Pháp đến vênh vang mặt Chính khách Tây ra ỉu xỉu hồn

                 (Chuyện bức hoành phi - Nguyễn Duy Cang - Hà Nội).
                 Còn thơ của Bác thể hiện sự uyên bác, tinh tế, sắc sảo trong bút pháp:
              Thế thơ dục thức vươn hồn nước
             Ấn bút khơi soi rạng ánh đời
                            (Công ơn Bác Hồ - Nguyễn Nhẫn. Tp Hồ Chí Minh).

Trần Văn Cường lại dịch nôm bài “Nguyên tiêu” của Bác để phóng tác thành 2 khổ “Tung hoành trực khán”.
Thơ dịch:
Trăng rằm lồng lộng tháng Giêng xuân
Sông nước trời xuân thắm mọi phần
Giữa sóng mù sương bàn chiến sự
Khuya về thuyền ngập ánh trăng ngân.

Bác thường quan tâm đến đời sống người nông dân, thể hiện qua việc Bác cùng tát nước với dân. Lã Hữu Lễ ở Bắc Kạn lại có một tứ mới qua bài “Guồng nước”.
                       Chân đưa nhè nhẹ lòng thanh thản
                       Lúa hiểu ý Người trổ trĩu bông
Phạm Hữu Xuân ở Quảng Ninh lại nhớ ngày Bác Hồ ra đảo Cô Tô và căn dặn dân nên nuôi trồng hải sản.
                       Nay “Dưới tượng đài Bác ở Cô Tô” đã:
                          Quan Lạn cua ngoi giương gọng lớn
                          Cô Tô cá lượn vẫy đuôi dài

Nhiều người trong chúng ta đã đến thăm nhà Bác Hồ. Nguyễn Trọng Luân ở tỉnh Điện Biên lại để ý đến câu chuyện khi Bác về thăm quê, Bác khuyên nên trồng khoai lang trong vườn Bác, và học được ở Người:
                           Việc nghĩa hóa thành cây đuốc sáng
                           Soi con tỏ lối bước theo Người
                                                                         (Hoa khoai vườn Bác)
Mỗi người nhận ra ở Bác có những nét đẹp bình dị của vị lãnh tụ nước nhà:
Nguyễn Duy Trọng ở Cao Bằng lại nhớ Bác qua những lời khuyên:
                         Thương dân xin chớ ngoa đầu lưỡi
                          Yêu nước mong đừng sáo mép môi
                                                                    (Tháng Năm nhớ Bác)

Cụ Đặng Trinh ở Hà Tĩnh, năm 102 tuổi (2012), trước khi đi xa đã nâng niu lần cuối “Tấm huy hiệu Bác Hồ” cùng với bài thơ có cặp kết:
                           Huy hiệu của Người luôn nhắc nhở
                          Mình vinh để hiển lại cho con

Cụ Chu Đức Tính ở Bắc Ninh lại nghĩ về trăm năm của đời Bác:
                            Ba mươi tết cũ tìm hình nước
                          Bảy chục năm sau dựng tượng thần
                                                                              (Vì sao sáng)
Người Tây Nguyên Nguyễn Đức Trung lại nghĩ về lời Bác dạy:
                               Kiệm cần để giúp dân an lạc
                              Liêm chính làm nên nước thái hòa
                                                                     (Bác là thần tượng)
Còn Phan Văn Thắng ở Đà Nẵng “Đọc Nhật ký trong tù của Bác” lại thấy được niềm tin mãnh liệt ở Người:
                                  Vì dân Bác học bên hầm tối
                                   Lo nước Người làm cạnh ngục sâu
Người vùng Đèo Ngang - Hà Tĩnh, Nguyễn Hữu Hiếu lại ngắm ảnh Bác để nhận ra đạo đức của Bác thể hiện qua chân dung:
                                       Ấm áp chòm râu ngời đạo lý
                                      Dịu hiền đôi mắt sáng nhân sinh
                                                                                          (Ghi nhớ)
Hay, quý trọng Bác qua tuổi tác:
                             Tự do yêu thuở xanh màu tóc
                              Độc lập về khi bạc mái đầu
                                          (Sáng mãi một vì sao - Lê Ngọc Thạc. Đồng Tháp).

Tượng đài Bác Hồ được dựng ở nhiều nơi trong cả nước. Nhưng ở quảng trường thành phố Vinh, sau tượng Bác là núi Chung được đắp và trồng cây xanh, xa xa là biển cả quê hương... được người xứ Nghệ kể:
                                 Dáng Bác cao cao giữa quảng trường
                                 Tâm hồn lồng lộng bóng quê hương
                                 Con tim trung hiếu ôm sông núi

                                Đôi mắt dịu hiền nhớ đại dương
                                        (Bên tượng Bác - Phan Thị Lệ Dung. Nghệ An)

Đúng là mỗi người mỗi vẻ thơ dâng Bác, trong sự thống nhất Bác Hồ là vị lãnh tụ vĩ đại nhưng giản dị của nhân dân ta. Mỗi bài thơ của mỗi tác giả, cũng còn là một bản thu hoạch về “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Kính mong độc giả có những cảm nhận sâu sắc hơn về tấm lòng của hội viên Hội thơ đường luật Việt Nam với Bác.
                                                                                  Võ Giáp
                                                        P. Chủ tịch Hội Thơ đường luật Việt Nam

*  Ghi chú :  Bài thơ của Võ Giáp chép lại trong sổ tay của ông Hồ Ngọc Lợi (quyền trưởng phòng Giáo dục huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh - Năm 1958). Do thơ làm năm 1949 nên có những tứ thuộc thời mới như: 19/5, xung phong, anh hùng. Hoàng Trù là quê Bác. Cụ bảng là bà Hoàng Thị Loan, mẹ Bác Hồ, vợ cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Dì Dũng là bà Hoàng Thị An, chị ruột bà Hoàng Thị Loan; chủi trện là chổi dễ, khi sinh thường lấy hoa chổi này để xông. Cụ An là cụ Hoàng Xuân Đường, ông ngoại
Bác; tua mo là gàu múc nước giếng được làm bằng mo cau. Ông Hàn là ông Hoàng Phan Quỳnh, cha ông Hoàng Phan Kiếng. Cố Thích là cố Hoàng Xuân Thích, tộc trưởng đại tôn họ Hoàng ở Làng Sen (lúc đó).

       Tập thơ sẽ phát hành vào ngày 23 tháng 10 năm 2015 tại Ngày Hội thỏa khoa học : Bác Hồ với thơ Đương  luật Việt Nam do Trung tâm NCBT và P H văn hóa dân tộc .  Hội thơ Đường Việt Nam . Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức.. .

                                                                       BBT