“HƯƠNG QUÊ  Tập 12 của thi lão Đỗ Thị Thận  ra mắt để chào đón cái tuổi đại thọ của mình. Nhiều thi hữu gần xa đều ít nhiều đã biết vì Cụ là người chị Cả của nhiều CLB Thơ của Hà Nội, và điều đặc biệt gây ấn tượng đối với bạn bè là hình ảnh một nữ nhà giáo – nhà thơ, tuy vóc dáng thanh mảnh, nhỏ bé, lại mang trọng bệnh, tính cách hiền lành, nhân hậu, đã ở tuổi chín mươi nhưng chứa chất bên trong là một nguồn năng lượng tiềm tàng về nghị lực sống và niềm đam mê sáng tác thơ – phú. Với sự cố gắng không mệt mỏi, say mê sáng tác, chỉ sau một năm ( sau mùa thu 2013 Hương Quê 11) tác giả lại trình làng tập thơ thứ 12, Vậy mà tác giả chỉ khiêm tốn bày tỏ mục đích làm thơ là để rèn luyện cho trí óc khỏi bệnh hay quên. Tôi  không có ý định bình cả tập thơ mà chỉ nêu vài nét khái quát theo cảm nhận cá nhân về thi phẩm, còn nội dung và nghệ thuật của từng bài thơ xin dành cho người đọc tự cảm nhận.

     Về nội dung, vẫn là những đề tài quen thuộc như vài tập trước như: cảm xúc đa chiều của tác giả về tình yêu quê hương, đất nước, con người, truyền thống lịch sử, văn hóa, rồi cảm nhận riêng mang tính tự sự chia sẻ với bạn thơ.v.v nhưng đã có sự trải nghiệm và lắng đọng hơn. Ở mảng đề tài lịch sử tác giả đã nêu một số sự kiện tiêu biểu gắn với các anh hùng dân tộc từ thời vua Hùng đến Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, gần đây nhất là bài viết về Điện Biên Phủ và vai trò của Đảng, Bác Hồ, Đại Tướng Võ Nguyên Giáp. Mỗi khi có dịp đi tham quan, giao lưu thơ tác giả lại viết về các di tích lịch sử - văn hóa như: Đền Hùng, Cổ Loa, An Dương Vương …Ở chủ đề quê hương tác giả có một số bài khá sâu sắc về tình yêu quê hương, đất nước như “phong cảnh chiều quê”,   “Hồ Tây”, “Cù Lao Chàm”… tình cảm gia đình với người thân đã khuất và các con cháu. Tác giả cũng dành nhiều tình cảm quan tâm sẻ chia qua thơ với nhiều bạn thơ gần xa, đặc biệt là phần xướng họa. Quan tâm đến tình hình xã hội tác giả cũng có vài bài phê phán hiện tượng tiêu cực về quản lý về di sản văn hóa, xây sân golf mất đất canh tác hoặc lấy chồng ngoại. Một phần không thể thiếu được đối với những người làm thơ đó là mảng tự sự về cuộc đời mình cùng cảm nhận về nhân tình thế thái như bài “Mơ ước giản đơn”, “Đúng thật rồi”…

Về nghệ thuật, điểm sáng nhất mà chúng ta khâm phục tác giả ở thể loại thơ truyền thống: Đường luật, phú, tế, ca trù. Để viết được và viết hay đòi hỏi người viết ngoài việc nắm chắc niêm, luật, đối ngẫu, còn phải có phông văn hóa, vững vàng về kiến thức lịch sử, cách sử dụng từ, vốn Hán Nôm ..vv. Trong “HƯƠNG QUÊ 12” tôi rất tâm đắc với một số bài phú, tế có những cặp đối rất hay và một số bài đường luật “thuận nghịch độc”- những bài như thế không phải ai cũng có thể viết được. Tuy nhiên cũng phải thừa nhận rằng vẫn còn một số bài mang tính chất phản ánh, tự sự, chưa có độ nén nhất định của câu chữ và hình ảnh, kể cả vài bài lục bát.

Nào! Chúng ta hãy cùng bước vào không gian thơ “Hương Quê 12” của tác giả Đỗ Thị Thận để chia sẻ cảm xúc của mình cũng như bày tỏ tình cảm và sự ngưỡng mộ một thi lão chín mươi đặc biệt trong làng thơ Việt, mang bóng dáng đầy kiêu hãnh của cây tùng:

Non cao sừng sững một cây tùng

Tán lá xanh tươi dưới nắng hồng

Bão tố chẳng sờn, thân  giữ vững

Hiên ngang bất khuất dáng oai phong

                                             Bài Cây tùng

        Xin trích dẫn một chùm thơ trong tập :

DU THUYỀN NGÀY XUÂN

Khúc sông bên lở lại bên bồi

Xuân tới ruộng đồng thắm sắc tươi

Ngào ngạt hương  quê chào gió sớm

Lững lờ sóng nước đẩy thuyền trôi

Nghe như lộc nảy chồi xanh biếc

Chợt thấy muôn hoa hé miệng cười

Nhịp trống, câu hò vang mọi ngả

Cảnh như tranh vẽ dưới trăng soi.

TRẨY HỘI ĐỀN HÙNG

Trẩy hội đền Hùng một sáng xuân

Cháu con muôn nẻo khắp xa gần

Thắp hương tưởng nhớ công tiên tổ

Dâng lễ không quên chữ nghĩa ân

Mười tám đời vua lưu dấu tích

Lạc Hồng nòi giống khắc lòng dân

"Vua Hùng dựng nước ta gìn giữ"

Lời Bác năm xưa mãi vọng ngân .

CÔ LÁI ĐÒ

Đò cô cập bến đã lâu rồi

Du khách nhớ thương dạ chẳng nguôi

Một thuở lái chèo qua bão tố

Đôi phen lướt sóng giữa trùng khơi

Tuổi cao cùng bạn say thơ phú

Đầu bạc bên nhau rộn tiếng cười

Cô lái mừng vui khi chợt thấy

Chim ngân tung cánh giữa lưng trời.

                                                                                      Hà Nội 10/10/2014

                                                                               Bạn thơ hậu sinh: Lê Hữu Hợp